Op vijfentwintig jarige leeftijd werd ik gevangene in een gevangenis van de KGB. Een sovjetrechter verklaarde mij toen, in 1972, voor een zware staatsgevaarlijke misdadiger en stuurde mij voor zeven jaar naar een kamp met streng regime en drie jaar verbanning in Siberië. Maar ik was in feite schuldig aan maar een ding – ik wilde in mijn land vrijuit kunnen zeggen wat ik wilde. Ik wilde vrij zijn om te zeggen en te lezen wat in een geciviliseerd land voor alle mensen vanzelfsprekend is, maar wat in de Sovjetunie “anti-sovjet agitatie en propaganda” werd genoemd.
In de sovjetkampen bevonden zich samen met mij honderden andere soortgelijke gevangenen, die vrijelijk wilden kunnen zeggen, lezen en schrijven wat ze wilden. Helaas zijn veel van deze geweldige mensen niet meer in leven. Ook ik ben niet zo jong meer, binnenkort wordt ik zeventig. In een nieuw land, het onafhankelijke Oekraïne, kreeg ik waar ik van droomde. Hier is vrijheid van meningsuiting een realiteit. Geleidelijk verwerft mijn land, soms met veel pijn en moeite, de kenmerken van een Europees land.
Op dit moment woedt er een oorlog in mijn land. De Russische dictator Poetin wil op geen enkele wijze ons, inwoners van Oekraïne, toestaan te leven als Europeanen. Als voormalig KGB-officier beschouwt hij vrijheid van meningsuiting als een gevaarlijke infectieziekte. Hij is bang dat in navolging van ons het Russische volk een leven zal willen leiden volgens Europese normen en waarden; dat wil zeggen, zonder hem. Op dit moment heerst er angst in Rusland, andersdenkenden worden als vanouds vervolgd.
In een nieuw land, het onafhankelijke Oekraïne, kreeg ik waar ik van droomde. Hier is vrijheid van meningsuiting een realiteit. Geleidelijk verwerft mijn land, soms met veel pijn en moeite, de kenmerken van een Europees land.
Mijn land is momenteel in oorlog met Vladimir Poetin. Alleen met hem en zijn totalitaire omgeving. Wij zijn niet in oorlog met de Russische intelligentsia, met het Russische volk en de Russische cultuur. Waar mogelijk komen wij op voor het voor ons reeds vertrouwd geworden wonder van het vrije woord, het vrije denken en de vrijheid om kritisch te denken. Wij, inwoners van Oekraïne, spreken vloeiend twee talen, het Oekraïens en het Russisch. Wij gaan naar kerken van verschillende denominaties, of gaan helemaal niet naar de kerk. Wij zijn vrij! En wij willen ons zonder uitzondering alle Europese waarden eigen maken die jullie, Nederlanders, bij de geboorte al hebben meegekregen.
Wij dromen ervan om volwaardige Europeanen te worden. Help ons daarbij. Stem bij het komend referendum vóór.
Dr. Semjon Gloezman
psychiater, voormalig politiek gevangene (1972-1982)
Kiev, februari 2016