1. Wat is een EU associatieverdrag?
De officiële titel van het EU-associatieverdrag met Oekraïne is “Associatieverdrag en diepe en brede vrijhandelszone”. Deze overeenkomsten commiteren de landen tot EU-standaarden, inclusief nieuwe douaneregulering, kwaliteitscontroles en vrije concurrentie op de markt zonder een daadwerkelijk lidmaatschap aan te bieden.
In ruil hiervoor eist de EU dat Oekraïne voldoet aan de Europese standaarden voor mensenrechten en democratie, de corruptie bestrijdt, het rechtssysteem versterkt en de economie hervormt.
2. Welke voordelen brengt dit Oekraïne?
Bij sucesvolle implementatie zal het associatieverdrag Oekraïne een weg bieden naar economische vernieuwing, een hogere levensstandaard en een sterkere democratie.
Via de overeenkomst zal Oekraïne douanetarieven en quota’s verwijderen, wetten, normen en regelgeving in verschillende handelsgerelateerde sectoren harmoniseren en zal het de voorwaarden creëren om een aantal bepalende sectoren van de Oekraïense economie in lijn te brengen met de Europese standaarden. Schattingen van de Europese Commissie beramen dat implementatie van het EU-Oekraïne contract de Oekraïense economie met zo’n € 1,2 miljard per jaar zal doen groeien.
3. Welke voordelen brengt dit de EU?
Enerzijds draagt de overeenkomst bij aan stabilisatie en het promoten van democratische waarden in de directe omgeving van de EU. Anderzijds zal het bedrijfsleven in de EU van de overeenkomst profiteren doordat nieuwe markten worden geopend en investeringen in Oekraine in een veel zekerder bedrijfsklimaat kunnen worden gedaan.
4. Hoe lang duurt het vanaf het tekenen van een associatieverdrag tot het volwaardig lidmaatschap van de EU?
Het is belangrijk te onthouden dat het lidmaatschap van de EU geen onderdeel uitmaakt van het Associateverdrag. Deze overeenkomst smaakt daarom minder zoet dan de overeenkomst die aan de landen in het westen van de Balkan is aangeboden, waarin wel een pad naar lidmaatschap werd aangeboden. Het heeft voor Kroatië 12 jaar geduurd om vanaf het stabilisatie- en associatieverdrag met Brussel te komen tot het lidmaatschap. Een ander voorbeeld is Turkije dat haar verdrag in 1962 tekende en nog steeds wacht.
5. Zal het verdrag met de EU van negatieve invloed zijn op de relatie van Oekraïne met Rusland?
Het hervormen en moderniseren van Oekraïne in lijn met het associatieverdrag is in het belang van alle betrokken partijen, inclusief Rusland. Het gaat om toegenomen vertrouwen in Oekraïne als een stabiele, democratische en welvarende internationale partner, om het versterken van het rechtssysteem en om voorspelbaarheid. Dit zal een positief effect hebben op alle investeerders en bedrijven, inclusief de Russische. Sterker nog, onder de DCFTA kan Oekaine zich ontwikkelen tot een vitale link en economische brug tussen Brussel en Moskou.
6. Zal het verdrag met de EU van negatieve invloed zijn op de relatie van Europa met Rusland?
Het associatieverdrag tussen Oekraïne en de EU kan voordelig zijn voor zowel de EU lidstaten als voor Rusland. Oekraïne kan een platform vormen dat Rusland helpt om goederen de Europese markt op te krijgen. De overeenkomst brengt geen gevaar voor welk land dan ook.
7. Wat verwacht Oekraine nu van de EU?
Al jarenlang heeft een groot deel van de Oekraïense bevolking de toenadering tot de EU gesteund omdat het hervormingsproces dat hieraan gekoppeld is, de belofte meebrengt van verbetering van het rechtssysteem, een toename van de democratie, economische groei en sociale bescherming.