Door Robert van Voren
Al decennia lang voert de Nederlandse politieke partij Democraten ’66 campagne voor de invoering van een referendum als onderdeel van het politieke leven in Nederland. De belangrijkste reden was om de politiek dichter bij de mensen te brengen, om hen iets te laten zeggen over belangrijke kwesties die het land betreffen, en het versterken van de verhouding tussen politici en burgers. Uiteindelijk slaagden ze hierin en een raadgevend referendum werd toegevoegd aan het Nederlandse politieke systeem. Hoe konden ze vermoeden dat deze schepping, geïntroduceerd als het ultieme instrument van democratisch bestuur, een mechanisme zou worden gekaapt en gebruikt voor niet-democratische doeleinden?
Toch is dat wat er is gebeurd in Nederland in de afgelopen maanden. De Nederlandse organisatie “Geen Peil”, die zichzelf verkondigt als “tendentieus, ongegrond en onnodig beledigend”, is erin geslaagd om meer dan 400.000 Nederlanders te vinden die op internet op de knop “ja” klikte in het voordeel van een referendum over de Oekraïne Overeenkomst -EU associatie verdrag. Op zich is dit een hele prestatie, moet men toegeven, hoewel men in gedachten dient te houden dat het indrukken van een knop op de computer vrij eenvoudig is en niets kost, en dat als iemand je vertelt dat het in jouw voordeel is, om u terug uw invloed te geven op politici, tegen de “corrupte bureaucratie” te vechten in Brussel, de dieven en schurken onder politici tegen te gaan, is het niet zo moeilijk 400.000 Nederlanders te vinden die op “ja” klikken (de belangrijkste prestatie is eigenlijk 400.000 te vinden die live zulke onderbuik gevoelens hebben en tegelijkertijd internet gebruiken).
Met een dergelijk aantal burgers die hebben gestemd, had de regering geen andere keuze dan een referendum te organiseren. En wat voor soort referendum: om te stemmen voor of tegen een overeenkomst die is zo complex is, dat bijna niemand die kan lezen, in het bijzonder degenen die het referendum in de eerste plaats gesteund hebben en “ja” klikte, maar ongetwijfeld ook al die mensen die de campagne georganiseerd hebben. Want laten we wel wezen: Jan Roos en Thierry Baudet, de organisatoren van de campagne, zijn nooit in de Oekraïne geweest en te oordelen naar hun opmerkingen en verklaringen hebben ze nauwelijks een idee van wat er gebeurt in dat land. Ze zien het als een corrupt helle-gat gerund door fascisten en oligarchen waarbij de helft van de bevolking bij Rusland wil horen …
Hun doel is om vraagtekens te zetten bij het Nederlandse lidmaatschap van de EU, hetgeen zij openlijk erkennen, om het politieke evenwicht in Nederland te verstoren en voor het grote aas te gaan: moet Nederland deel uitmaken van de EU of niet?
En eigenlijk kan het hen niets schelen. Oekraïne is hier niet het probleem; het is het ultieme geval van de baby die wordt weggegooid met het badwater. Hun doel is om vraagtekens te zetten bij het Nederlandse lidmaatschap van de EU, hetgeen zij openlijk erkennen, om het politieke evenwicht in Nederland te verstoren en voor het grote aas te gaan: moet Nederland deel uitmaken van de EU of niet? Ze smullen van de gevoelens van angst onder de Nederlandse burgers, die zich zorgen maken over hun toekomst door de 2008-2009 economische crisis, de grootsheid van de technologische revolutie en de gevolgen ervan, de instroom van andere nationaliteiten op de Nederlandse arbeidsmarkt (dat eigenlijk een zeer eenzijdig angst is, omdat “we” moeten worden toegestaan om te leven als gekroonde ‘pensionado’s’ in Spanje en zich misdragen als goedkope toeristen in het Turks resorts, maar oh oh we willen niet dat ze ons leven in Nederland komen verpesten) en het verlies van de veiligheidsdeken dat de kleine Nederlandse samenleving gebruikt om zich te voorzien. Allemaal heel geldige gevoelens en zorgen, natuurlijk, maar Roos en Baudet kan dat niet schelen ofwel: deze angst van Nederlandse burgers zijn gewoon makkelijke voorwerpen in hun macht spel. Het is het spel van narcisten die de macht ruiken en niet weten hoe die krachten in jezelf onder controle te krijgen.
Maar er is meer. De politieke of spirituele crisis vindt niet alleen plaats in Nederland, het is in heel Europa. Het beeld is eng: het Front National in Frankrijk, een ultra-rechtse partij met fascistische tendensen die probeert te doen alsof ze respectabel zijn en leent € 27.000.000 van Putinist Rusland om campagne te voeren voor het presidentschap. Orban in Hongarije, een “leider” die houdt van bouwhekken en het terugdringen van de vrijheid van meningsuiting, en zich niet een minuut zorgen maakt over de basisregels van de democratische regering. Populistisch rechtse of linkse leiders in andere Europese landen, waaronder Nederland, waar een blondharige populistist schreeuwt wat hij wil, en waar wordt gezegd dat dit nu de grootste politieke kracht in het land is, maar hij heeft geen partij, maar een “beweging”: geen leden, geen interne democratie en dus ook geen tegenkracht, alleen hijzelf en iedereen om hem heen moet luisteren of kan vertrekken … en dan hebben we cynische opportunisten als Roos en Baudet, één (Roos), die beledigingen gemaakt heeft tot het belangrijkste instrument van zijn vak en de andere (Baudet), die verkondigt dat hij de “belangrijkste intellectueel” in het land is en vervolgens door gaat als een eersteklas manipulator met verspreiden van onzin.
Een zeer triest beeld; maar ook zeer gevaarlijk. Dit is een nieuwe politieke realiteit in Europa, en het zal niet snel verdwijnen. Een referendum dat werd geïntroduceerd als de ultieme vorm van democratie, is gekaapt, en de Nederlandse overheid is weer verlamd, niet in staat om te reageren en een standpunt in te nemen, en dus laat het de zaken nog verder verslechteren. Het voorziet fondsen voor de referendum campagne, en staat er bij te kijken als de “anti”-campagne schaamteloos geld ontvangt voor de financiering van “tegen”, “neutraal” en “voor” en ermee weg komt. Roos en Baudet en hun aanhangers spelen met de onmacht van de Nederlandse overheid, maar door dit te doen, eroderen ze de democratische structuur in ons land.
Mensen begrijpen niet dat er een lachende derde is: een hond – een wolf in feite – die staat te wachten om weg te komen met het been. De grootste bedreiging sinds de Tweede Wereldoorlog zit in het Kremlin, een brouwsel van KGB-nihilisme en extreme criminaliteit die is opgegaan in een angstaanjagende kracht die nu democratisch Europa bedreigt. Hun fundamentele regels van het spel zijn eenvoudig: de Europese Unie moet verbrokkelen voordat Rusland zelf in de afvoer verdwijnt. Alle knoppen worden ingeduwd; alle mollen zijn geactiveerd. Je hoeft geen Kreminologist of Sovjetoloog te zijn om te begrijpen wat er gaande is. Gebruik gewoon je hersenen en open je ogen en je zult zien wat er gebeurt.
Maar de heer Roos en de heer Baudet kan dat allemaal niets schelen. Ze spelen hun spelletje Monopoly en ze voelen dat ze de pot kunnen winnen. Eerlijk spelen of bedriegen, wat is het verschil? Ze ruiken bloed, en gaan voor niets minder dan de doden.
We staan aan de vooravond van zeer verontrustende tijden. U hoeft het niet te vergelijken met wat er 80 jaar geleden is gebeurd. Je begrijpt het, of je begrijpt het niet. De toekomst zal het uitwijzen. Moge God met ons zijn.
Vertaling door Bob van der Flier